Naturalną konsekwencją starzenia się organizmu jest to , że następuje również pogarszanie się słuchu. Słuch staje się słabszy i utrudnia prawidłowe odbieranie dźwięków. Zwykle na początku pojawiają się problemy głownie z tonami wyższymi. Opiekunka może zauważyć , że senior nie słyszy i nie reaguje na dzwonek do drzwi czy dźwięk gwizdek czajnika. Z biegiem lat problem może narastać i z czasem również pozostałe stałe mogą stawać się być tony się trudne do zrozumienia.

Na osłabienie słuchu duży wpływ ma oczywiście też wcześniej prowadzony styl życia. Do wszelkiego typu zaburzeń słuchu mogą też doprowadzić przebyte choroby np. cukrzyca czy nadciśnienie oraz choroby układu krążenia. Miażdżyca oraz udar  mózgu również mogą wpływać na przepływ krwi do narządu słuchu, przez co  niedobór krwi i tlenu może prowadzić do uszkodzenia komórek słuchowych.

Opiekunka, która jest na co dzień z seniorem bez problemu zauważy, kiedy słuch będzie się pogarszał.

Poniżej przedstawiamy kilka sygnałów, które mogą być  objawami niedosłuchu :

  • podopieczny nie słyszy radia lub telewizji przy poziomie głośności, przy jakim wcześniej korzystał z tych odbiorników
  • całkowicie rezygnuje z oglądania telewizji lub słuchania radia;
  • prosi o powtarzanie tego, co ktoś powiedział, bo nie usłyszał wyraźnie;
  • decyduje się przełożyć telefon do drugiego ucha, by móc lepiej słyszeć lub całkowicie rezygnuje z rozmów telefonicznych;
  • rezygnuje z udziału w rozmowie w głośnym otoczeniu, np. na przyjęciu czy w sklepie;
  • rezygnuje ze spotkań z rodziną, znajomymi, sąsiadami

Problemy ze słuchem u seniora, są bardzo trudne do zrozumienia dla niego. Utrudniają porozumiewanie się z otoczeniem, ale też sprawiają, że senior czuje duży dyskomfort, czasem nawet wstyd z tego powodu, że wielokrotnie musi dopytywać co ktoś do niego mówi. Przez ta dolegliwość może czuć się odizolowany od otoczenia. Opiekunowie osób starszych, których podopieczni  maja problemy z niedosłuchem musza wykazywać się większą cierpliwością i ogromnym taktem.

Co może usprawnić komunikację i pracę w opiece nad niedosłyszącym seniorem ?

Opieka nad osobą starszą, która jest osobą niedosłyszącą wymaga odpowiedniego podejścia. Nawet kiedy podopieczny nosi aparat słuchowy, dobrze jest wprowadzać odpowiednie praktyki, które pozwolą zminimalizować nieprzyjemne sytuacje. 

O czym więc powinna pamiętać Opiekunka, przy pracy niedosłyszącym seniorem ? Poniżej kilka wskazówek.

  • gdy Opiekunka chce coś powiedzieć powinna stanąć w zasięgu wzroku seniora, aby mieć pewność, że jest on świadomy jej obecności. Można czasem dotknąć ramienia, pomachać ręką
  • gdy kontakt wzrokowy będzie zachowany, zanim rozpoczniesz rozmowę upewnij się, że senior skupia się na tym co chcesz mu powiedzieć
  • podczas rozmowy dobrze jest zachować odpowiednią odległość, tak żeby senior mógł widzieć ruchy twoich warg, mimikę i gesty
  • używaj krótkich i prostych zdań, mów wolno i wyraźnie
  • jeśli wymaga tego jakąś sytuacja to możesz mówić nieco głośniej, ale pamiętaj żeby ton głosu nie był zbyt wysoki. Unikaj krzyku , bo on może wywołać niepokój u osoby starszej
  • kiedy senior cierpi na niedosłuch tylko jednego ucha , to staraj się stawać i mówić od strony zdrowszego ucha
  • może też wykorzystać komunikację niewerbalnej tzw. mowę ciała używając gestów, mimiki twarzy
  • podczas rozmowy zadbaj o to, żeby nie było niepotrzebnego hałasu. Wyłącz radio lub telewizor grające w tle, bo dzięki temu niedosłyszący senior będzie mógł lepiej skupić się na tym, co chcesz mu przekazać
  • zachowaj cierpliwość a jeżeli będzie potrzeba to powtórz komunikat. Możesz wprowadzić pomoc w zapisaniu prostych komunikatów na kartce i korzystać z nich do komunikacji przy stałych codziennych czynnościach
  • nie pospieszaj seniora z odpowiedzią , daj mu czas żeby zebrał myśli. Jeśli nie rozumiesz co mówi, poproś o powtórzenie lub wyjaśnienie.

W pracy w opiece a szczególnie przy niedosłyszącym seniorze zawsze komunikuj się spokojnie, bądź empatyczna i wyrozumiała. Stosując choćby kilka z opisanych wyżej zasad komunikacji, stworzysz przyjazne otoczenie a tym samym zapewnisz wsparcie emocjonalne, które jest niezwykle ważne dla osób starszych.